Το σφίξιμο δοντιών, γνωστό και ως βρουξισμός, είναι μια ακούσια κατάσταση που ταλαιπωρεί πολλούς ανθρώπους. Αν και συχνά το συσχετίζουμε με το νυχτερινό τρίξιμο δοντιών, μπορεί να συμβεί και κατά τη διάρκεια της ημέρας, χωρίς να το αντιληφθούμε. Ο βρουξισμός μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην υγεία των δοντιών και των γνάθων.
Γιατί συμβαίνει το σφίξιμο δοντιών;
Τα αίτια που οδηγούν στο σφίξιμο δοντιών είναι πολλά και ποικίλα. Το πιο συνηθισμένο αίτιο είναι το άγχος και το στρες. Σε περιόδους έντονης πίεσης, πολλοί άνθρωποι σφίγγουν υποσυνείδητα τα δόντια τους, ειδικά κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν ορισμένα φάρμακα (όπως τα αντικαταθλιπτικά), η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ ή/και νικοτίνης, καθώς και ορισμένες παθήσεις του νευρικού συστήματος. Επίσης, η κακή ευθυγράμμιση των δοντιών και ορισμένα οδοντιατρικά προβλήματα μπορεί να οδηγήσουν σε αυτή την κατάσταση.
Ποιες είναι οι παρενέργειες από το σφίξιμο δοντιών;
Το σφίξιμο δοντιών μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες, πέρα από το απλό τρίξιμο. Η συνεχής πίεση φθείρει το σμάλτο, το οποίο είναι το προστατευτικό περίβλημα των δοντιών, και μπορεί να οδηγήσει σε κάταγμα δοντιών, σπάσιμο σφραγισμάτων και εμφάνιση ρωγμών.
Επιπλέον, μπορεί να προκληθεί πόνος στους μύες του προσώπου και των γνάθων, πονοκέφαλοι (ιδίως το πρωί), πόνος στα αυτιά, καθώς και προβλήματα στην κροταφογναθική άρθρωση, που εκδηλώνονται με «κλικ» και πόνο κατά το άνοιγμα του στόματος.
Πώς αντιμετωπίζεται το σφίξιμο δοντιών;
Η θεραπεία για το σφίξιμο δοντιών εξαρτάται από την αιτία. Εάν η αιτία είναι το στρες, η διαχείριση του άγχους μέσω τεχνικών χαλάρωσης, όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός, η ψυχοθεραπεία, ή ακόμα και η σωματική άσκηση, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. Ακόμη, η αποφυγή ουσιών, όπως η αποφυγή καφεΐνης και αλκοόλ, ειδικά πριν τον ύπνο, είναι σημαντική.
Ένας έμπειρος και εξειδικευμένος γναθοχειρουργός μπορεί να προτείνει τη χρήση ενός νάρθηκα προστασίας για τον ύπνο (μασελάκι), ο οποίος είναι μια ειδική, εξατομικευμένη συσκευή που εφαρμόζει στα δόντια και απορροφά τις δυνάμεις μάσησης, προστατεύοντας τα δόντια και τους μύες.
Για την ανακούφιση του πόνου στους μύες μπορεί να εφαρμοστεί φαρμακευτική αγωγή, όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθούν και μυοχαλαρωτικά βραχυπρόθεσμα. Επίσης, η φυσικοθεραπεία στην περιοχή της γνάθου μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της λειτουργίας των μυών και στην ανακούφιση του πόνου.
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, για να αντιμετωπιστεί το σφίξιμο δοντιών μπορεί να χρησιμοποιηθεί η βοτουλινική τοξίνη (Botox) στους μασητήρες μύες για τη χαλάρωσή τους. Ακόμη, η ορθοδοντική θεραπεία μπορεί να διορθώσει την κακή σύγκλειση των δοντιών και να συμβάλει στη μείωση του φαινομένου.